BETIK
BETIK (Carica papaya L.) adalah sejenis tanaman jenis buah-buahan tropika yang ditaanam di Malaysia untuk tujuan domestik dan ekspot dari keluarga Caricaceae. Tanaman betik pada tahun 2010 dilaporkan seluas 3,403 hektar dengan hasil sebanyak 49,790 metrik tan. Tanaman betik paling luas di tanam di Kedah (1,274 hektar) dengan Daerah Padang Terap merupakan daerah paling luas menanam betik iaitu seluas 1,224 hektar pada tahun 2010. Negeri lain yang luas menanam betik adalah Pahang (845 hektar di Daerah Temerloh dan Bentong) dan Negeri Johor (345 hektar – Daerah Muar dan Segamat). Tanaman betik juga dikenali juga sebagai 'paw-paw', Gandul (Indonesia), Papaya (English) dan pelbagai lagi iaitu merupakan sejenis tumbuhan herba jenis saka yang hidup sederhana singkat. Tanaman ini dipercayai berasal dari West Indies atau Mexico. Betik mengandungi banyak vitamin, zat2 galian dan dapat membentu mencernakan serta elakan sembelit. Artikel kali ini penulis berbicara dalam "Anim Agro Technology" tentang teknologi tanaman betik berasaskan pengalaman penulis menjalankan tanaman betik di projek TKPM dan pengalaman mengajar dalam bidang pertanian.
1. KEPERLUAN MENANAM BETIK
Kajian saya mendapati tanaman betik di Malaysia terdapat beberapa jenis betik yang dibiakbaka secara tempatan dan juga beberapa jenis yang diimpot dari luar negeri. Betik tempatan diperolehi dari pemilihan beberapa varieti jenis tempatan seperti Batu Arang, Morib, Subang 6, Taiping 3, Serdang 1 dan Sitiawan mempunyai isi yang berwarna merah. Jenis-jenis yang dibiak di luar negeri mempunyai isi berwarna kuning dan diantaranya ialah Sunrise Solo dan Honey Dew. MARDI telah mengeluarkan Betik Eksotika 1 dan Eksotika 2 dan merupakan jenis kacukan yang mempunyai kualiti buah-buahan yang baik. Jenis betik Piola merupakan betik yang berasaskan dari betik Eksotika 3 yang di promosikan oleh MAFC untuk tujuan domestik dan ekspot yang banyak ditanam di kawasan Lanchang. Pahang.
2. KEPERLUAN AGRONOMI BETIKBetik adalah tanaman singkat masa sederhana yang hidup antara 1-4 tahun bergantung kepada pengurusan yang dijalankan. Pokok betik mempunyai batang menegak dan mampu hidup sehingga 5m dengan daun berwarna hijau. Buah betik berbentuk lonjong (Buah Hemaprodite) dan agak Bulat (Buah Betik Betina - Foto sebelah). Buah hemaprodite mempunyai rasa yang lebih baik dan harga lebih tinggi dari betik betina. Pokok betik ada yang di panggil sebagai ‘Pokok Jantan’ dimana hanya bunga sahaja dikeluarkan dan tidak ada buah . Keperluan tanaman betik adalah seperti berikut:-
i. Faktor Iklim
Betik sesuai ditanam di kawasan-kawasan yang mendapat taburan hujan yang sama rata sepanjang tahun. Keperluan hujan tidak kurang dari 1,200 mm setahun dan keadaan kemarau boleh menyebabkan keguguran bunga-bunga betik. Suhu sesuai untuk tanaman betik ialah diantara 21-33oC. Tidak sesuai ditanam di kawasan yang mengalami tiupan angin kencang kerana pengakarannya yang cetek pokok mudah tumbang. Betik ditanam di Malaysia dikawasan tanah baru, kawasan tanaman semula getah atau kelapa sawit dan TKPM.
ii. Faktor Tanah
Kawasan tanaman betik memerlukan tanah yang bersaliran baik. Jenis tanah yang mudah dibanjiri air adalah tidak sesuai. Bagi tanah-tanah yang sederhana sesuai atau bermasalah betik boleh ditanam dengan pengurusan yang bersesuaian bergantung kepada masalah yang dihadapi. Masalah tanah yang kurang subur diatasi dengan program pembajaan yang disyorkan dan gunakan tambahan baja organik. Caranya ialah dengan membajak atau mengemburkan lapisan padat (di bawah 50 cm) atau berbatu dan pecahkan lapisan padat dan buang batu-batu jika perlu. Kemudian buat batas atau timbunan (Kawasan tanah berpaya) dan juga sediakan lubang tanaman yang sempurna dan ikuti program pembajaan yang disyorkan. Kawasan tanaman betik mesti mempunyai sistem saliran yang sangat baik. Kawasan yang curam dan bercerun perlu mengelakkan hakisan tanah dengan menanam penutup bumi atau menanam mengikut kontor, membina teres atau tapak pentas. Sediakan parit kontor dan lain-lain.
